هدف اصلی سوره حمد از دیدگاه آیت الله خویی

هدف اصلی در این سوره مبارکه یادآوری دو مساله بسیار مهم است یکی مساله توحید به ویژه توحید در عبادت و اینکه انسان باید تنها خدا را پرستش کند و جز او هیچ کس شایسته ستایش و پرستش نیست . و دیگری مساله معاد و ایمان به روز حساب و جزاست . این دو مساله(مبدا و معاد)هدف اصلی و نهایی از فرستادن پیامبر اکرم (ص) و نازل نمودن قرآن کریم می باشد و تمام تعالیم اسلام بر اساس این دو اصل استوار است. اسلام همه انسانها را به ایمان به خدا و توحید دعوت نموده است.

آیا شک که برابر با جهل و نادانی است میتواند هدف انسان جویای حقیقت باشد؟

عده ای شک را پدیده ای نا میمون و ویرانگر نظام علمی و ارزشی دانسته ، از آن گریزانند . اینان حق دارند ،چون شک ، جهل است و انسان تشنه ی علم ؛ اما باید از این نکته غفلت نکنند که شک هدف نیست؛بلکه وسیله ای برای دست یافتن به هدف اصلی و نهایی یعنی علم و آگاهی است. سخن این نیست که شک از یقین بهتر است ، بلکه سخن آن است که اگر کسی به دنبال یقین و آگاهی باشد باید از رهگذر شک به سوی هدف خود گام بردارد. بشر سالهای سال فهم خود را از جهان بر اساس یافته های حسی خود شکل داده ، تعداد زیادی از گزاره های خود ساخته اش را هم بر آن افزوده بود. نخستین فیلسوفانی که قوای ادراکی بشر را زیر ذره بین برده به ارزیابی توان و امکانات دستگاه ادراکی وی پرداختند ،  اساسی ترین نقش را در کامیابی علمی انسان به عهده گرفتند . نقادان و شکاکان همیشه راه گشا بوده اند؛ اگر ما پیش داوری هایمان را به دبده ی نقد ننگریم ممکن است همیشه در غفلت بمانیم و گامی به جلو بر نداریم ؛ بنابراین محقق دست به شک می زند تا راه یقین را کشف کند، نه این که در شک بماند. شک سر منزل مقصود نیست؛شک وسیله و روش است و بس.(تفسیر روز جلد سوم)

صهیونیست مصداق ظالم

ظلم از هر نوعش کاری است پست و دارای عقوبت ، تصاویر غزه و ظلم صهیونیستها در آن به قدری دردناک و آزار دهنده مینماید که چشم تاب دیدن ندارد و دل صبر باورکردن . کاری از دستم بر نمی آید جز دعا برای آزادی قدس و دعا برای اینکه دیگر هیچ کودکی مورد حمله وحشیانه هیچ کسی قرار نگیرد . دلم میخواهد در برابر یک موشک هم که شده قرار بگیرم تا حداقل کودکی آزرده خاطر نشود اما چه میتوان کرد که خواستنم منهای توانستن شده . خداوندا جز تو یاریگری نداریم و جز تو قدرتمند دیگری را نمیشناسیم و برتر از عدالت تو عادل گستری را نمی بینیم ، با عدالت قدرتمندانه خود ، کودکان فلسطینی را یاری نما . آمین یا رب العالمین

امانت الهی که حمل آن به انسان سپرده شد چیست؟

در آیه هفتادو دو سوره احزاب مراد از امانت عبارت است از ولایت الهی و مراد از عرضه داشتن این ولایت بر آسمانها و زمین و سایر موجودات مقایسه این ولایت با وضع آنهاست و معنای آیه این است که اگر ولایت الهی را با وضع آسمانها و زمین مقایسه کنی خواهی دید که اینها تاب حمل آن را ندارندو تنها انسان میتواند حامل آن باشد و معنای امتناع آسمانها و زمین و پذیرفتن حمل آن به وسیله انسان این است که در انسان استعداد و صلاحیت تلبس آن هست ولی در آسمانها و زمین نیست.ظلوم و جهول بودن انسان هر چند که به وجهی عیب و ملاک ملالت و عتاب و خرده گیری است و لیکن عین همین ظلم و جهل انسان مصحح حمل امانت و ولایت الهی است . برای اینکه کسی متصف به ظلم وجهل میشود که شانش این است که متصف به عدل و علم باشد و گرنه چرا به کوه ظالم و جاهل نمی گویند چون متصف به عدالت و علم نمیشود . برخلاف انسان که به خاطر اینکه شأن و استعداد علم و عدالت را دارد ظلوم و جهول نیز هست. پس جمله انا عرضناالامانة معنایش این است که ما ولایت الهی و استکمال به حقایق دین حق را ،چه علم به آن حقایق و چه عمل بدانها را بر آسمان و زمین عرضه کردیم ، و معنای عرضه کردن آن این است که ما یک یک موجودات را با آن سنجیدیم و قیاس کردیم هیچ یک استعداد پذیرفتن آن را نداشتند به جز انسان.(تفسیر المیزان ،ج16 ص 525)

مسجد ضرار

جریان مسجد ضرار یکی از اقدامات عملی منافقان بود که رسول خدا به فرمان الهی سخت با آن مبارزه کرد .آیه های 107تا110سوره توبه درباره گروهی از منافقان نازل شده اند این گروه در(ذی اوان)منطقه ای در نزدیکی مدینه ،مسجدی ساختند که بعدها به نام مسجد ضرار معروف شد. آنان در این مسجد جمع میشدند و به تحریف کلام الهی میپرداختند و برای فتنه انگیزی در میان مسلمانان و اختلاف و تفرقه ی آنان برنامه ریزی میکردند .گروهی از آنان از رسول خدا خواستندکه به ان مسجد بیاید ودر آن نماز بگذارد.رسول خدا گفت:اکنون ما آماده حرکت به تبوک هستیم بگذارید به آنجا برویم و باز گردیم.اما چون از تبوک برگشتنداز این که این مسجد مرکز فتنه و آسیب زدن به اسلام و مسلمین شده است ، بیشتر آگاه شدند. رسول خدا بی درنگ دستور داد که آن مسجد را ویران ساخته و به آتش بکشند.